Przepisy na dania z cukinii czy kabaczka?

Dynia, kabaczek, patison, cukinia - leżą blisko siebie...

Kabaczek jest odmianą dyni zwyczajnej, pochodzi z Ameryki Północnej - odmianę wyselekcjonowano we Włoszech i stąd pierwotna nazwa "cukinia" od włoskiego zucchina. Na południowym wschodzie Polski popularność zdobyła nazwa kabaczek. Jednak tak naprawdę kabaczek i cukinia są tym samym warzywem, a różnią się od siebie jedynie stadium rozwoju, odmianą np.: Acceste, Greta, Storr's Green, Courges, Zuchino, Astra itd. Możemy ją jeść na surowo, przyrządzać leczo i piec ciasta - mistrzom wychodzą obłędne!. Dziś ze względu na walory smakowe i odżywcze cukinia znajduje się na liście najpopularniejszych warzyw uprawianych w naszym kraju i moim warzywniaku, zatem musiałem zmierzyć się z tematem. Warzyw mam bardzo dużo i to najlepszych - bio, bez żadnych dodatków chemicznych czy do gleby, czy ochrony! ;)

Cukinia, kabaczek i patison różnią się głównie kształtem i kolorem – dojrzała dynia jest żółta/pomarańczowa i okrągła, cukinia zielona i z jednego końca zwężona, a seledynowy lub jasnożółty kabaczek przypomina kulebiak; patison ma kształt dysku z karbowaniami na obrzeżu. Przyrządza się je podobnie, kabaczki dzięki wysokiej zawartości celulozy ułatwiają trawienie, zapobiegają otyłości i gromadzeniu się cholesterolu. W prawie 90 procentach warzywo składa się z wody, dlatego jest niskokaloryczna (15 kcal w 100 g) i doskonałe dla osób na diecie oraz tych o delikatnym żołądku (jest lekkostrawna). Posiada również właściwości odkwaszające, pomaga więc cierpiącym z powodu zgagi czy refluksu. Jest też warzywem „bezpiecznym”, wolnym od metali ciężkich, których nie absorbuje w tak dużym stopniu, jak niektóre inne rośliny.





Składniki odżywcze: witaminy: C, B1, B2, PP, beta - karoten, wapń, potas, w nasionach: kukurbitacyny, fitosterole, glikozydy, pepenzyd, alkaloid.

Właściwości lecznicze: właściwości zasadotwórcze, działa odkwaszająco na organizm, wspomaga przemianę materii, nasiona zawierające kukurbitacyny mają działanie przeciwrobaczne, zabijają tasiemce, glisty i owsiki, ponadto zalecane w chorobie lokomocyjnej i zapaleniu gruczołu krokowego u mężczyzn.

Badacze rosyjscy Czikow i Łaptiew najwyżej cenią dynię olbrzymią, w książce Rośliny lecznicze piszą, że gotowany miąższ dyni stosuje się przy stwardnieniu tętnic, a połączony z kaszą jaglaną, ryżem lub manną – przy obrzękach na tle choroby sercowo-naczyniowej, a także przy chorobach nerek, wątroby i pęcherza moczowego oraz w nadciśnieniu i zaburzeniach przemiany materii.

Przepisy na dania kulinarne z cukinii/kabaczka

Cukinia - kabaczek to warzywo uniwersalne, które można przyrządzać na wiele sposobów. Nadaje się do smażenia, duszenia, marynowania, pieczenia oraz do jedzenia na surowo. Można przyrządzić z niej zapiekankę, placuszki, danie jednogarnkowe, ratatouille, lub ciasto. Najbardziej wybredni smakosze docenią przysmak jakim są kwiaty cukinii smażone w cieście naleśnikowym.

Pasztet z cukinii z dodatkami: serem, pomidorami, marchewką lub innymi warzywami

3 szklanki startej cukinii (po odciśnięciu, o tym niżej:)
1 średnia marchewka lub inne warzywo
1 i 3 szklanki bułki tartej
3 jajka (oddzielnie żółtka i białka)
2 ząbki czosnku
3 średnie cebule
1 szklanki oleju
1 łyżka suszonych ziół prowansalskich
1 łyżka suszonego tymianku
sól, pieprz
opcjonalnie żółty sero ok. 200 g.
opcjonalnie suszone pomidory!

Przygotowanie pasztetu:
Cukinię ścieramy na tarce o grubych oczkach. Przekładamy do miski, zasypujemy solą, mieszamy i odstawiamy, aby cukinia puściła sok. W tym czasie cebulę i czosnek drobno siekamy, podsmażamy na 2 łyżkach oleju, aż cebula się zeszkli. Zostawiamy do przestudzenia. Marchewkę ( i ew. ser żółty i) ścieramy na tarce o grubych oczkach.

Cukinię przekładamy do sitka, aby ją odsączyć z nadmiaru wody. Dokładnie odciskamy a następnie odmierzamy 3 szklanki. Przekładamy do miski, dodajemy podsmażoną cebulę z czosnkiem, bułkę tartą, ser żółty, marchewkę, żółtka jajek oraz olej. Doprawiamy pieprzem, suszonymi ziołami i dokładnie mieszamy. Białka ubijamy na sztywną pianę. Dodajemy do wymieszanej masy i ostrożnie mieszamy, starając się nie zniszczyć piany.

Keksówkę smarujemy masłem lub margaryną do pieczenia, posypujemy bułką tartą. Stukamy i usuwamy nadmiar bułki. Masę przekładamy do keksówki. Ponieważ pasztet ma tendencje do zapadania się na środku, aby po upieczeniu uzyskać ładny kształt, formujemy z masy coś w rodzaju niewielkiej górki, przechodzącej przez środek. Pieczemy przez 60-70 minut, w piekarniku nagrzanym do 200 stopni. Jeśli pasztet zacznie się za bardzo rumienić, przykrywamy go folią aluminiową. Studzimy w foremce.

Ciekawą opcją jest pasztet z cukinii z dodatkiem mięsa np. z wątróbką. Wystarczy wątróbkę przesmażyć na 2 łyżkach oliwy i odstawić do przestudzenia, połączyć z pasztetem.

Placki z cukinii/kabaczka przepis Ewy Wachowicz

Placuszki z cukinii są wyjątkowo wdzięczne, niskokaloryczne, szybko się je przygotowuje, a do tego pysznie smakują. Podajemy je same lub z dodatkami, których może być całe mnóstwo. Można posypać je pleśniowym serem lub fetą, posmarować śmietaną lub jogurtem, podać z wędzonym łososiem i koperkiem, pomidorową salsą, słodko-ostrym sosem chili lub najzwyklejszym sosem pomidorowym.

Cukinie umyć, odciąć końce i bez obierania zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Jeżeli cukinie są małe lepiej wziąć dwie. Lekko posolić i odstawić na 10 minut. Po tym czasie dokładnie odcisnąć z nadmiaru wody.

Dodać pokrojoną w kostkę cebulę, czosnek przeciśnięty przez praskę, jajka, jogurt, mąkę (kilka łyżek) i garść posiekanego koperku. (Kto chce może dodać starte surowe ziemniaki - będą placki znane i mieszane). Przyprawić pieprzem, można dodatkowo posolić - po spróbowaniu, bo soliliśmy wcześniej. Dokładnie wymieszać, by wszystkie składniki się połączyły.

Na patelni rozgrzać olej, łyżką nakładać ciasto, formując zgrabne płaskie placuszki. Smażyć z dwóch stron na złoty kolor. Odsączyć z nadmiaru tłuszczu na ręczniku papierowym. Podawać z kwaśną śmietaną i np. wędzoną rybą, można udekorować koperkiem.

Cukinia faszerowana kaszą jaglaną, indykiem i suszonymi pomidorami

Składniki na 2 porcje:
1 cukinia (ok. 500 g) lub kilka mniejszych
2/3 szklanki ugotowanej kaszy jaglanej
125 g mielonego mięsa indyka lub kurczaka
5 kawałków suszonych pomidorów w zalewie oliwnej
1/2 cebuli, 1 ząbek czosnku, 4 łyżki tartego sera

Przyprawy:
sól, pieprz
1 łyżeczka kurkumy w proszku
1 łyżeczka suszonego oregano
1/3 łyżeczki ostrej papryki w proszku
1/2 łyżeczki słodkiej papryki w proszku
szczypta cynamonu
1/2 łyżeczki kminu rzymskiego
kolendra lub natka do posypania
jogurt lub kefir do podania

Przygotowanie:
Piekarnik nagrzać do 180 stopni C. Cukinię położyć na desce i przekroić poziomo na 2 części. Łyżeczką wydrążyć nasiona i je odrzucić. Zrobić nacięcie nożem wkoło cukinii mniej więcej 2-3 mm od brzegu, wyjąć łyżeczką zaznaczony miąższ ze środka, posiekać na desce (chodzi o to aby zrobić nieco więcej miejsca na farsz).
Cukinię ułożyć w naczyniu żaroodpornym rozcięciem do góry, doprawić solą, pieprzem, suszonym oregano, skropić łyżeczką oliwy ze słoika z suszonymi pomidorami i zapiekać przez 15 minut.
W międzyczasie ugotować kaszę oraz zeszklić pokrojoną w kosteczkę cebulę na 2 łyżeczkach oliwy ze słoiczka, dodając starty czosnek oraz pod sam koniec miąższ z cukinii, smażyć z cukinią jeszcze przez ok. 2-3 minuty. Wyłożyć do miski. Dodać mielone mięso, pokrojone pomidory suszone, resztę przypraw: kurkumę, ostrą i słodką paprykę, cynamon, kmin rzymski. Doprawić solą, pieprzem, dodać łyżeczkę oliwy ze słoika i wszystko wymieszać. Wyjąc podpieczoną cukinię z piekarnika, nałożyć nadzienie i wstawić do piekarnika na 25 minut. Na 5 minut przed końcem posypać serem. Udekorować kolendrą lub natką. Podawać z jogurtem lub kefirem.

Zupa z pieczonej cukinii i szpinaku

Składniki na 4 porcje:
1 średnia cukinia
4 ziemniaki
1/2 pora
1/2 cebuli
1 ząbek czosnku
sól, pieprz, świeży lub suszony tymianek
1 łyżka oliwy + 1 łyżka masła
ok. 3 szklanek bulionu
100 g szpinaku
Do podania:
grzanki z serem kozim i tymiankiem
lub ser kozi i świeży tymianek do posypania


Przygotowanie:
Piekarnik nagrzać do 180 stopni C. Do żaroodpornego garnka lub naczynia włożyć pokrojoną w kostkę cukinię, obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki, umytego i pokrojonego na 1 cm plastry pora, obraną i pokrojoną na cząstki cebulę, obrany i pokrojony na plasterki czosnek.
Warzywa skropić oliwą, dodać masło, doprawić solą i pieprzem, łyżeczką suszonego tymianku lub 1 łyżką listków świeżego. Wszystko wymieszać, przykryć i wstawić do piekarnika na ok. 30 - 35 minut.
Upieczone warzywa zalać gorącym bulionem i zagotować. Gotować ok. 5 minut, następnie dodać szpinak i mieszając gotować przez 1 minutę. Zupę zmiksować w blenderze.


Lazania (lasagne) z cukinii i mielonego mięsa

4 średniej wielkości cukinie o łącznej wadze 1 kg

Nadzienie:
1/2 kg mielonego mięsa drobionego (z kurczaka lub indyka)
1 średnia cebula
1 ząbek czosnku
2 łyżki koncentratu pomidorowego (30%)
1 szklanka mleka (250 ml)
pęczek natki pietruszki
2 łyżki oleju
1 łyżka suszonej bazylii
sól, świeżo zmielony czarny pieprz, 1 łyżeczka cukru

Sos beszamelowy:
1 łyżka masła
1 czubata łyżka pszennej mąki
2 szklanki zimnego mleka
szczypta świeżo startej gałki muszkatołowej
sól i świeżo zmielony czarny pieprz

Obraną cebulę pokrój na cienkie piórka. Obrany ząbek czosnku pokrój na cienki plasterki. Natkę przebierz, usuń grube łodyżki, listki drobno posiekaj. Umyte i osuszone cukinie pokrój na cienki pasy - najłatwiej zrobisz to za pomocą obieraczki do warzyw. Plastry cukinii włóż do wysmarowanego odrobiną oleju naczynia żaroodpornego, lekko posól, skrop olejem i wstaw do piekarnika nagrzanego do 230 stopni na 8-10 minut - wyjmij, kiedy plastry cukinii zaczną się przypalać na brzegach. Ostaw do wystygnięcia.
W garnku lub dużym rondlu rozgrzej olej, dodaj cebulę, lekko posól, smaż dwie minuty, cały czas mieszając, aż się lekko zeszkli. Dodaj czosnek, smaż jeszcze przez minutę. Do cebuli dodaj mielone mięso, smaż na średnim ogniu, cały czas mieszając i rozbijając mięso na małe kawałki.
Do mięsa dodaj koncentrat pomidorowy, szklankę mleka, dopraw bazylią, solą, cukrem i pieprzem. Postaw na średnim małym ogniu i gotuj co jakiś mieszając przez 15-20 minut, aż mleko odparuje w połowie. Zestaw z ognia. Dodaj natkę pietruszki i wymieszaj.

Przygotuj sos beszamelowy: w garnku rozpuść masło, dodaj mąkę, wymieszaj i smaż, energicznie mieszając przez minutę. Garnek zestaw z ognia, wlej zimne mleko, dokładnie wymieszaj. Postaw garnek na średnim ogniu i doprowadź sos do wrzenia, bardzo często mieszając. Zestaw z ognia, dopraw solą, pieprzem i gałką.
Naczynie żaroodporne wysmaruj olejem. Wlej do niego kilka łyżek sosu beszamelowego, na nim ułóż warstwę cukinii, na niej ułóż warstwę nadzienia. Czynność powtarzaj do wyczerpania składników - na górze niech będzie warstwa cukinii. Zapiekankę polej sosem beszamelowym i posyp tartą bułką.

Wstaw do piekarnika nagrzanego do 180 stopni i zapiekaj 30-35 minut, aż wierzch zacznie się ładnie rumienić. Podawaj z dużą ilością sałaty z sosem typu vinegret.

Cukinia/Kabaczek zimą - przetwory

Marynowana cukinia w zalewie słodko-kwaśnej

Składniki:
Cukinia
4 szklanki wody
1 szklanka octu
3 łyżeczki soli
1 szklanka cukru
Dodatkowo na każdy słoik (0,75 l):
1 baldachim kopru
3 ziela angielskie
5 ziaren pieprzu
2 liście laurowe
1,2 łyżeczki gorczycy

Sposób przygotowania:
Cukinię umyj , nie obierając przekrój na pół i pozbaw gniazd nasiennych. Za pomocą tarki lub szatkownicy pokrój ją w cienkie plastry. Do każdego słoika włóż przyprawy i koper. Włóż także pokrojoną cukinię, najlepiej dość ciasno. Składniki zalewy wymieszaj i zalej cukinię. Pasteryzuj 5-7 minut od momentu zagotowania.

Cukinia marynowana w curry

Składniki:
2,5 kg cukinii
7 szklanek wody (zalewa)
1,5 szklanki octu 10%(zalewa)
2 szklanki cukru (zalewa)
1,5 łyżki soli (zalewa)
1 łyżka curry (zalewa)
2 cebule (pocięte w plastry)
gorczyca, pieprz i ziele angielskie

Sposób przygotowania:
Cukinię umyj i odetnij końcówki. Pokrój wzdłuż, a potem na półplasterki. Na spód wyparzonych słoików włóż po plastrze cebuli, wsyp 1/2 łyżeczki gorczycy, 2-3 ziarenka pieprzu i 1 ziele angielskie. Do słoików dosyć ciasno włóż półplasterki cukinii. Pozostaw minimum 1 cm wolnego miejsca od krawędzi słoika. Składniki zalewy podgrzej i wymieszaj, wypełnij nią słoiki – zostaw przynajmniej 0,5 cm od krawędzi. Dobrze zakręć. Pasteryzuj ok. 5-7 minut, a następnie odstaw do góry nogami do ostygnięcia.

Konfitura z cukinii

Składniki na 12 małych słoiczków:
6 szklanek cukinii, obranej i startej na tarce
5 szklanek cukru
1 puszka (450 g) ananasa, odsączonego z syropu i posiekanego
1/2 szklanki soku z cytryny
170 g (3 i 1/3 opakowania) galaretki o ulubionym smaku

Przygotowanie:
W dużym garnku wymieszać cukinię z cukrem, ananasem i sokiem z cytyny. Gotować na małym ogniu przez około godzinę. Odstawić z ognia i dodać galaretkę, dobrze wymieszać. Konfiturę nakładać do wyparzonych słoików.
Słoiki zakręcić i ustawić w wysokim garnku wyłożonym na dnie ściereczką. Zalać wodą do 3/4 ich wysokości. Gotować przez 5 minut, po czym wyjąć ostrożnie z garnka (najlepiej drewnianymi szczypcami), pozostawić do ostygnięcia.

Kiszone cukinie przepis

Potrzebujemy: Niewielkie (nierozrośnięte) cukinie, takie można kisić nawet w całości, korzeń chrzanu, baldachy kopru, czosnek, gorczyca (cała), pieprz, ziele angielskie (ziarniste), imbir suszony (korzeń)
sól ok. 1,5  łyżki na litr
cukier - łyżeczka na litr

Najpierw przygotowujemy sobie słoiki - myjemy i np. wypiekamy w piekarniku w 120'C przez ok. 5 min. Warzywa myjemy dokładnie i osuszamy, przygotowujemy koper (opłukany) oczyszczone ząbki czosnku i ostrugany korzeń chrzanu.

Gotujemy wodę i dodajemy kilka ziaren pieprzu i ziela angielskiego - uwaga nie za dużo, bo zalewa będzie gorzka, płaską łyżkę gorczycy i kilka plasterków suszonego imbiru. Doprawiamy solą i cukrem i gotujemy. Cukinię kroimy tak, żebyśmy otrzymali słupki wysokości i średnicy przeciętnego ogórka. Następnie z każdego słupka odkrawamy część z gniazdem nasiennym pozostawiając jedynie jednorodną, zwartą część miąższu.

Na dnie słoików układamy koper i ciasno ustawiamy kawałki warzyw, w szczeliny 2/3 ząbki czosnku i chrzan. Zalewamy wrzącą zalewą solną zakrywając całkowicie zawartość.

Cukienie można jeść już po 3 dniach "kiszenia", lepiej po tygodniu / dwu, później warzywo stopniowo mięknie. By przechowywać przetwory do wiosny, nalezy je pasteryzować.